CARLA VISAGIE
MEGHAN MARKLE, hertogin van Sussex en die beskermheer van die Association of Commonwealth Universities (ACU), het verlede Dinsdag aangekondig dat die ACU ’n bedrag geld van £1000 (ongeveer R18 500) aan die Universiteit Stellenbosch (US) gaan toeken om hul projek vir gendergelykheid te bevorder.
Markle het in Junie vanjaar die rol as beskermheer van die ACU, ’n internasionale organisasie wat wêrelduniversiteite in verbinding bring, by koningin Elizabeth oorgeneem. Die ACU ken jaarliks hierdie bedrag geld aan universiteite wêreldwyd toe met die doel om gendergelykheid te bevorder. Drie Suid-Afrikaanse universiteite se projekte het die toekenning ontvang, die US, Universiteit van Johannesburg (UJ) en Universiteit van Wes-Kaapland (UWK).
Markle het in ’n ACU-persverklaring gesê sy poog om toegang tot hoëronderwys te verhoog en die hoeveelheid vrouens wat in wetenskap, tegnologie, ingenieurswese en wiskunde werk, ’n hupstoot wil gee.
“As ’n vrou bemagtig is, verander dit absoluut alles in ’n gemeenskap, en om ’n opvoedkundige atmosfeer te skep is ’n kernaspek daarvan,” Markle said.
Volgens Monica du Toit, Monica-koshuishoof en ResEd-groepskoördineerder by die Sentrum vir Studentegemeenskappe (SSG), het die geleentheid nie net die projek ’n finansiële hupstoot gegee nie, maar die mediablootstelling het ook baie vir die projek beteken.
“Ek het eintlik gedog hulle het ’n fout gemaak toe ek die e-pos kry dat ek vir Meghan gaan ontmoet. Een van die goed wat vir my verras het, is dat Meghan wel gelees en gedink het oor hoe seer die gesprekke oor gender-gebaseerde geweld in Suid-Afrika is op die oomblik. Soos sy gesels en gevra het oor die projek kon ’n mens regtig sien sy het dit gelees, en dit was vir my lekker dat sy belangstel. Iets van haar besoek het my laat dink aan hoe jongmense op universiteit vandag nie meer net ’n graad wil kry nie, maar ook die wêreld wil verander,” sê Du Toit.Volgens Du Toit moes universiteite hul konsep vir ’n gendergelykheidsprogram by die ACU indien, waarna dit aan ’n keuringsproses, wat bepaal of die geld toegeken word, onderhewig was.
“Die ACU het ’n tyd terug ’n beroep gedoen op universiteite om aansoek te doen vir eintlik ’n klein bedraggie geld. Wat lekker is, is dat die geld ongebonde is. Dit is nie net vir navorsingsprojekte nie, maar kan aangewend word op enige plek waar mens iets ter bevordering van gendergelykheid kan doen.”
Du Toit het gesê dat hierdie geld aangewend gaan word vir die Gender Detour-projek, ’n projek wat poog om ’n wandelpaadjie op kampus te maak om doelbewuste gesprekke tussen mense van diverse agtergronde te bewerkstellig.
“Ons wou begin kyk na groot gesprekke waar jy almal in ’n hoek druk en dan moet almal saam daaroor praat. Die tyd is reg om terug te keer na klein gesprekke wat die hele tyd aan die gang is.”
“Stellenbosch as dorp het stories en plekke het stories, en jy hoef nie altyd iemand te hê wat jou lei nie. Partykeer as jy net langs iets gaan staan, dink jy daaroor en ons wou daardie metodiek gebruik het. Ons sal die roetes in die vorm van interaktiewe kaarte wil hê.”
Gideon Basson, ’n nagraadse LLB-student, het saam met Du Toit aan die Gender Detour-konsep gewerk.
“Ons het ook vasgestel dat dit ’n genuanseerde onderwerp is en dat hier diep, onvertelde stories op ons kampus en dorp rondom geslagsongelykheid en persone met nie-konformerende identiteite lê. Die verhouding tussen ras, geweld en gender is ook nog duidelik sigbaar, nie net in Suid-Afrika nie, maar ook op ons kampus. Die bewegings op universiteitskampusse het ons opnuut laat besef dat gender nog ‘n groot vlek op ons samelewing is,” het Basson gesê.
Basson sê dat hierdie gesprekke kan help om “gedeeltelik sin [te] kan maak van die verlede”.
“[Deur die gesprekke] behoort ons voortdurend bewus te wees, anders gaan hierdie geskiedenis ons nie uitlos nie. Dan gaan dit aaneenlopende traumas uitlok en oppervlakkige en blote numeriese transformasie daarstel,” het Basson gesê.
